جامعه اطلاعاتي ايالات متحده آمريكا
جامعه اطلاعاتي آمريكا كه متشكل از سازمان‌ها و دفاتر اطلاعاتي و پشتيباني اطلاعاتي وزارت دفاع و واحدهاي اطلاعاتي بعضي از وزارتخانه‌هاي ايالات متحده و سازمان اطلاعات مركزي است و از پيشرفته‌ترين و پيچيده‌ترين تجهيزات و ابزارآلات سود مي‌جويد، تلاش مي‌نمايد تا با برقرار كردن تعاملي مناسب مابين سازمان‌ها و دفاتر اطلاعاتي گوناگون آن كشور در راستاي وظايف ذاتي خود، آنان را مطابق نيازها و خواسته‌هاي سياستگذاران رهبري كند و در اين راستا با تعيين شرح وظايف مشخص هر كدام از اين مراكز اطلاعاتي سعي مي‌كند در ماموريتهاي ملي و فراملي خود به اهداف از پيش تعيين شده دست يابد.
جامعه اطلاعاتي آمريكا به دلايل متعدد از جمله برخورداري از بودجه كلان و دسترسي به آخرين پيشرفت‌هاي تكنولوژيك، از توانمدي‌هاي بالايي برخوردار است. و از اين رو داراي روابط بسيار نزديك و تاثيرگذار با بسياري از سازمان‌هاي اطلاعاتي كشورهاي ديگر است تا جايي كه برخي از اين سازمان‌هاي اطلاعاتي و با هدايت سازمان‌هاي اطلاعاتي آمريكا تاسيس شده و در راستاي منافع ايالات متحده فعاليت مي‌كنند. لذا شناخت ساختار جامعه اطلاعاتي آمريكا به عنوان بزرگترين دشمن جمهوري اسلامي ايران از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. تاكنون جامعه اطلاعاتي آمريكا بنا به شرايط روز و مقتضيات زمان و بر مبناي خواسته‌هاي سياستگذاران و تحولات جهاني، ساختار و وظايف خود را تغيير داده و متناسب ساخته است. اين تغييرات در مراحل زماني نظير جنگ جهاني دوم، دوران جنگ سرد، پس از فروپاشي شوروي و پس از واقعه 11 سپتامبر قابل ملاحظه بوده است.
به علت نارسايي مديريتي اطلاعات به دست آمده در خلال جنگ جهاني دوم كه توسط شاخه‌هاي گوناگون نظامي تهيه مي‌شد رييس‌جمهور فرانكلين روزولت به ويليام جي. دوناوان كه يك حقوقدان اهل نيويورك و كلنل سابق ارتش بود، دستور داد تا طرحي را براي تاسيس يك سرويس اطلاعاتي تهيه كند دوناوان تلاش‌هاي گسترده‌اي را براي ايجاد يك دستگاه متمركز اطلاعات غير نظامي در تكميل اطلاعات نظامي آغاز كرد كه اين امر منجر به تاسيس دفتر خدمات استراتژيك به رياست دوناوان در ژوئن 1942 زير نظر فرماندهي ستاد مشترك شد. دوناوان اولين رييس ساختار اطلاعاتي مركزي در ايالات متحده شد تشكيلاتي كه بعدها به سازمان اطلاعات مركزي (سيا) تغيير شكل داد. وظيفه دفتر خدمات استراتژيك جمع‌آوري و تحليل اطلاعات مورد نياز ستاد مشترك و هدايت عملياتهاي خاص يا عملياتهاي مخفي كه نمي‌‌توانست توسط ديگر سازمان‌ها يا تشكيلات نظامي اجرا گردد، بود. در خلال جنگ جهاني دوم، دفتر خدمات استراتژيك جابجايي قواي دشمن و ديگر اطلاعات حساس را براي طراحي عملياتهاي نظامي براي سياستگذاران و نظاميان تهيه مي‌نمود.
پس از جنگ جهاني دوم و در زمان جنگ سرد نياز به اطلاعات خوب و اينكه چه كسي بايستي مسئوليت هدايت عملياتهاي اطلاعاتي را در اختيار داشته باشد باعث شد تا جانشين روزولت يعني رييس‌جمهور هري اس. ترومن دفتر خدمات استراتژيك را در اكتبر 1945 منحل كرده وظايف آن را به وزارت جنگ و وزارت خارجه محول نمايد. دوناوان طرح تاسيس يك سازمان غير نظامي را مطرح كرد كه به شدت از سوي اف‌بي‌آي و سازمان‌هاي نظامي به علت نگراني از نفوذ آن مورد مخالفت قرار گرفت. ترومن در ژانويه 1946 گروه اطلاعات مركزي كه وظيفه هماهنگي اطلاعات به دست آمده از سازمان‌ها و سرويس‌هاي اطلاعاتي را بر عهده داشت، تاسيس نمود. گروه اطلاعات مركزي تحت سرپرستي اطلاعات ملي قرار گرفت كه متشكل از رييس‌جمهور، وزير امور خارجه، وزير جنگ و نيروي دريايي بود و براي اولين بار در تاريخ اطلاعات آمريكا يك سازمان اطلاعاتي مستقل در زمان صلح مشغول به فعاليت شد.
كمتر از دو سال بعد قانون امنيت ملي مصوب 1947 در كنگره به تصويب رسيد كه در آن شوراي امنيت ملي و تحت مسئوليت اين شورا، سازمان اطلاعات مركزي (سيا) تاسيس گرديد.
جامعه اطلاعاتي ايالات متحده آمريكا سازماني است متشكل از سرويس‌هاي اطلاعاتي و دستگاه اجرايي دولت مركزي كه تمامي فعاليت‌هاي اطلاعات داخلي و خارجي، طرح‌هاي نظامي و جاسوسي را برعهده دارد.
اين جامعه براساس قانون اجرايي 12333 در تاريخ 4 دسامبر 1981 به دستور رييس جهمور وقت آمريكا، رونالد ريگان تاسيس گرديد .
جامعه اطلاعاتي آمريكا به رييس‌‌اطلاعات ملي كه مشاور ارشد اطلاعاتي رييس‌جمهور مي‌باشد گزارش مي‌دهد و رييس اطلاعات ملي مستقيماً به رييس‌جمهور و شوراي امنيت ملي گزارش مي‌نمايد. در اين راستا 3 گروه به رييس اطلاعات ملي كمك مي‌نمايند.
معاون ارشد مدير اطلاعات ملي.
شوراي اطلاعات ملي .
ديگر معاونين رييس اطلاعات ملي.( )
تا قبل از آوريل 2005 رييس سازمان اطلاعات مركزي، رياست جامعه اطلاعاتي آمريكا را علاوه بر مديريت سيا بر عهده داشت وي همچنين مشاور عالي اطلاعاتي رييس‌جمهور بود.
فعاليت‌هاي جامعه اطلاعاتي تحت دو موضوع متمايز از يكديگر انجام مي‌شود : برنامه اطلاعات ملي و برنامه اطلاعات نظامي.
برنامه اطلاعات ملي كه در گذشته به نام برنامه اطلاعات خارجي ملي معروف بود و بنا به تعريف قانون امنيت ملي 1947 (كه تجديد نظر شده) «به تمام برنامه‌ها، پروژه‌ها و فعاليت‌هاي جامعه اطلاعاتي كه همانند تمامي برنامه‌هاي جامعه اطلاعاتي مشتركاً توسط رييس اطلاعات ملي و وزير يا رييس سازمان يا رييس‌جمهور تعريف مي‌گردد، گفته مي‌شود. اين موضوع، برنامه‌ها، پروژه‌ها يا فعاليت‌هاي بخش‌هاي نظامي براي اكتساب اطلاعات كه صرفاً براي برنامه‌ريزي و هدايت عملياتهاي نظامي تاكتيكي توسط نيروهاي مسلح ايالات متحده بكارگرفته مي‌شود را در بر نمي‌گيرد». طبق قانون، مدير اطلاعات ملي مسئوليت و نظارت بر برنامه اطلاعات را بر عهده دارد و قدرت او محدود شده است.
برنامه‌ها، پروژه‌ها و فعاليت‌هاي بخش‌هاي نظامي براي اكتساب اطلاعات كه صرفاً جهت برنامه‌ريزي و هدايت عملياتهاي نظامي تاكتيكي توسط نيروهاي مسلح ايالات متحده استفاده مي‌شود، برنامه اطلاعات نظامي نام دارد. برنامه اطلاعات نظامي توسط وزير دفاع كنترل و هدايت مي‌شود. در سال 2005 وزارت دفاع برنامه اطلاعات نظامي مشترك و برنامه فعاليت‌هاي مرتبط و اطلاعات فني براي شكل‌دهي برنامه اطلاعات نظامي با يكديگر ادغام نمود. از زمان تعريف اين دو برنامه و تفكيك آنها، هرگاه دو برنامه هم‌پوشاني پيدا مي‌كنند و وظايف اطلاعات نظامي مورد مخاطب است، فعاليت‌هاي اطلاعات وزارت دفاع گاهاً با مشكلات بغرنج مواجه مي‌شود.
لازم به ذكر است كه در گذشته علاوه بر دو فعاليت اطلاعاتي فوق فعاليت اطلاعاتي ديگري به نام تاكتيك‌هاي اطلاعاتي و فعاليت‌هاي مرتبطه وجود داشت كه جزء اختيارات وزير دفاع محسوب مي‌شود و نيازمندي‌هاي خاصي را كه سرويس‌هاي نظامي و فرماندهي عملياتهاي مخصوص تعريف نمودند، مرتفع مي‌كرد كه اين برنامه در اطلاعات نظامي خلاصه گرديد.
اعضاي جامعه اطلاعاتي آمريكا
امروزه جامعه اطلاعاتي آمريكا متشكل از 16 سازمان دولتي فدرال، سرويس و دفتر يا ديگر سازمان‌هاي داراي شاخه اجرايي كه داراي نقش اطلاعاتي در سازوكار اطلاعات ملي دارند، مي‌باشد كه در زير معرفي شده‌اند. لازم به تاكيد است كه سايت جامعه اطلاعاتي آمريكا صراحتاً تعداد اعضاي خود را به شرح زير 16 عضو اعلام مي‌نمايد.( )
مستقل
1) سازمان اطلاعات مركزي (سيا)
وزارت دفاع ايالات متحده
2) سازمان امنيت ملي
3) سازمان اطلاعات ژئو فضايي ملي
4) دفتر شناسايي ملي
5) سازمان اطلاعات دفاع
6) اطلاعات ارتش
7) سازمان اطلاعات نيروي هوايي
8) دفتر اطلاعات نيروي دريايي
9) اطلاعات تفنگ‌داران دريايي
وزارت امنيت داخلي
10) اطلاعات گارد ساحلي
11) تحليل اطلاعات و مديريت حفاظت از زيرساخت‌ها
وزارت دادگستري ايالات متحده
12) سازمان مبارزه با مواد مخدر، دفتر اطلاعات امنيت ملي
13) دفتر تحقيقات فدرال (اف. بي.آي)، معاونت اطلاعات
وزارت انرژي ايالات متحده
14) دفتر اطلاعات
وزارت امور خارجه ايالات متحده
15) دفتر اطلاعات و تحقيقات
وزارت خزانه‌داري ايالات متحده
16) دفتر پشتيباني اطلاعات
همچنين شوراي اطلاعات ملي در اين جامعه حضور پيدا مي‌كند.
تا قبل از اين تغييرات جامعه اطلاعاتي آمريكا داراي 13 عضو به قرار زير بود كه بعدتر يا اضافه شدن اطلاعات گارد ساحلي به 14 عضو افزايش پيدا كرد : ( )
مستقل
1) سازمان اطلاعات مركزي
وزارت دفاع ايالات متحده
2) سازمان اطلاعات دفاع
3) سازمان امنيت ملي
4) اطلاعات ارتش
5) اطلاعات نيروي دريايي
6) اطلاعات نيروي هوايي
7) اطلاعات تفنگ‌داران دريايي
8) سازمان تصويربرداري و نقشه‌برداري ملي
9) دفتر شناسايي ملي
10) دفتر اطلاعات و تحقيقات وزارت امور خارجه
11) دفتر اطلاعات وزارت انرژي
12) دفتر پشتيباني اطلاعات وزارت خزانه‌داري
13) اف.بي.آي (وزارت دادگستري)
شرح مختصر درباره اعضاي جامعه اطلاعاتي آمريكا
معرفي اعضاي جامعه اطلاعاتي به طور خلاصه به شرح زير مي‌باشد :
سازمان اطلاعات مركزي سيا، امكانات بالقوه تحليلي تمامي منابع موجود همه جهان، خارج از مرزهاي آمريكا را در اختيار دارد. اين سازمان طيفي از مطالعات كه تمامي موضوعات مورد علاقه سياستگذاران امنيت ملي را در خود دارد، پوشش مي‌دهد و توليد مي‌نمايد. همچنين سيا جمع‌آوري اطلاعات از طريق منابع انساني و در موارد خاص، انجام عملياتهاي مخفي را با هدايت رييس‌جمهور بر عهده دارد (عمليات پنهان، عمليات يا فعاليت‌هاي دولت ايالات متحده است براي ايجاد تاثير سياسي، اقتصادي يا نظامي در خارج از كشور به گونه‌اي كه نقش ايالات متحده ظاهر نشود يا به صورت علني قبول نشود).
سه آژانس اطلاعاتي در وزارت دفاع كه شامل سازمان امنيت ملي، دفتر شناسايي ملي، سازمان اطلاعات ژئو فضايي ملي، بيشترين بودجه اطلاعات ملي را به خود اختصاص مي‌دهند. سازمان امنيت ملي مسئول اطلاعات مخابراتي و جمع‌آوري آن در سرتاسر جهان است. دفتر شناسايي ملي مسئوليت توسعه و اجراي عمليات شناسايي ماهواره‌اي است. سازمان اطلاعات ژئو فضايي، داده‌هاي ژئو فضايي را تهيه كرده ـ از نقشه و چارت تا پايگاه داده‌هاي كامپيوتري شده بسيار پيشرفته وسعت دارد ـ و از آن براي هدف‌گيري در زماني كه دقت اسلحه‌هاي هدايت‌شونده بدان متكي است استفاده مي‌شود.
علاوه بر اين سه سازمان، سازمان اطلاعات دفاع مسئول رايزنان دفاعي است و همچنين مسئول فراهم كردن محصولات اطلاعاتي مختلف براي وزارت دفاع مي‌باشد. اگر چه قانون بازنگري اطلاعات، اختيارات مديريتي و بودجه‌اي وسيعي در خصوص سازمان‌هاي زير مجموعه وزارت دفاع به رييس اطلاعات ملي داده است لاكن اين امر باعث سلب اختيار وزير دفاع در مقابل اين سازمان‌ها نمي‌گردد.
دفتر اطلاعات و تحقيقات وزارت امور خارجه، يكي از كوچكترين اعضاي جامعه اطلاعاتي است اما تحليل‌هاي اين دفتر با كيفيت بالا شناخته مي‌شود. دفتر اطلاعات و تحقيقات صرفاً يك آژانس تحليل است و گزارش‌هاي سياسي جمع‌آوري شده از سفارتخانه‌ها كه براي تحليل‌گران بسيار سودمند مي‌باشد به عنوان يك وظيفه اطلاعاتي محسوب نمي‌شود (بودجه آن نيز مانند ديگر سازمان‌ها از اين مدل تبعيت نمي‌كند).
وظيفه اصلي اداره تحقيقات فدرال (اف. بي. آي) با موضوعات ضد تروريسم و ضد جاسوسي ارتباط دارد. بعد از وقايع سپتامبر 2001 ، ماموريتهاي اف.بي.آي متحول گرديد و به شدت افزايش يافت. تعدادي تحليل‌گر جديد استخدام گرديدند و اف.بي.آي دريافت كه وظايف اطلاعاتي تابع تلاش‌هاي سنتي اجراي قانون نمي‌باشد و مهمتر از همه آنكه توقع مي‌رود ديگر سازمان‌هاي اطلاعاتي، اطلاعات اجراي قانون را با استفاده از محصولات تمامي منابع به پيش برانند.
سازمان‌هاي اطلاعاتي 4 سرويس نظامي (نيروي هوايي، ارتش، نيروي دريايي و تفنگ‌داران دريايي) به طور گسترده‌اي بر روي موضوعات مربوط به ماموريتهاي خاص خود تمركز دارند. محصولات تحليلي اين سرويس‌ها به همراه محصولات سازمان اطلاعات دفاع، مكمل وظيفه تحليل‌گران سيا است و تحليل موضوعات فني اساسي را با عمق بيشتري فراهم مي‌آورند.
قانون امنيت داخلي، وزارت امنيت داخلي را مسئول همگرايي اجراي قانون و اخبار اطلاعاتي مرتبط با تهديدات تروريستي داخلي دانسته است. معاونت تحليل اطلاعات و مديريت حفاظت از زير ساختارها در اين وزارتخانه در تلاش‌هاي ضد تروريسم درون سازماني و به همراه اف. بي. آي مشاركت كرده و بر روي حصول اطمينان از كسب اطلاعات توسط مقامات اجراي قانون محلي و ايالتي از سازمان‌هاي اطلاعاتي در سطح ملي، تمركز دارد.
گارد ساحلي كه اكنون بخشي از وزارت امنيت داخلي است در خصوص اطلاعات مرتبط با امنيت سواحل و دفاع شهري تعامل دارد.
وزارت انرژي تحليل برنامه‌هاي سلاح‌هاي اتمي كشورهاي خارجي نظير معاهده منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي و مقوله امنيت انرژي را بر عهده دارد. اين سازمان همچنين تلاش‌هاي قدرتمندي در خصوص ضد جاسوسي دارد.
وزارت خزانه‌داري، درباره جمع‌آوري و پالايش اطلاعاتي كه ممكن است بر روي سياست‌هاي مالي و پولي آمريكا تاثير بگذارد، بحث مي‌كند همچنين اين وزارتخانه مقولات مربوط به تروريسم مالي را پوشش مي‌دهد.
سازمان مبارزه با مواد مخدر، سازماني است مسئول اجرا قانون مواد كنترل شده قانوني و تعديل آن در ايالات متحده.( )
سياست‌هاي كلي امروزه سيا
با توجه به تحولات گسترده جهاني، سيا سياست‌هاي كلي زير را در دستور كار خود دارد :
بوجود آوردن مراكز تخصصي و چند رشته‌اي براي تمركز كافي بر روي موضوعات پر اهميت مانند عدم تكثير، ضد تروريسم، ضد جاسوسي، جرم‌هاي سازمان يافته بين‌المللي و قاچاق مواد مخدر، محيط‌زيست و كنترل اطلاعات نيروهاي مسلح.
ايجاد همدلي قوي‌تر مابين شاخه‌هاي گوناگون جمع‌آوري كنندگان اطلاعاتي و تحليل‌گران تمامي منابع.
بر عهده گرفتن نقش فعال در تلاش‌هاي تحليلي جامعه اطلاعاتي و توليد تمامي منابع تحليل در تمامي زمينه‌ها و موضوعاتي كه بر روي امنيت ملي تاثير دارد.
تاثيرگذاري بر تمامي جامعه اطلاعاتي بوسيله مديريت سرويس‌ها در مورد نگراني‌هاي مشترك در زمينه تحليل تصويرها و جمع‌آوري منابع آشكار و مشاركت با ديگر سازمان‌هاي اطلاعاتي در تحقيق و توسعه و جمع‌آوري فني.( )
چارت سازماني سيا
چارت سازماني سيا به شكل زير مي‌باشد : ( )
بودجه سيا
بودجه سيا سري است. واشنگتن پست ادعا نموده بودجه سازمان در سال 1998، 30 ميليارد دلار است. اولين سالي كه بودجه سازمان رسماً اعلام گرديد بودجه سال 1997 سيا بوده است كه مبلغ آن 6/26 ميليارد دلار اعلام شده است. گفته مي‌شود كه بودجه سيا در سال 2003 با افزايش صد ميليون دلاري به 7/26 ميليارد دلار افزايش يافته است.
|
نویسنده: 
تبادل
لینک هوشمند